Ponieważ obecna sytuacja zmusiła rządy do podjęcia bezprecedensowych środków (ograniczenia w podróżowaniu, kwarantanna itp.), pojawiają się problemy dotyczące interpretowania skutków podatkowych w razie nieplanowanego czy też przedłużonego pobytu w danym kraju.
Zwłaszcza osoby, które spotkał „lockdown” w kraju, który nie jest ich krajem rezydencji (w tym podatkowej), np. na Cyprze, czy w Polsce, mogą mieć obawy co do aktualnego statusu rezydencji podatkowej.
W ślad za zaleceniami wydanymi przez OECD[1] cypryjski Departament Podatkowy przestawił wytyczne[2] dotyczący stosowania przepisów dotyczących rezydencji podatkowej i tzw. stałego zakładu (Permanent Establishment) w kontekście kryzysu związanego z koronawirusem.
Dokument ten definiuje okres od 21 marca 2020 r. do 9 czerwca 2020 r. jako okres „obiektywnej niezdolności do poruszania się z powodu pandemii” i tym samym pozwala nie uwzględniać go przy realizacji przepisów cypryjskiej ustawy o podatku dochodowym.
Wytyczne opublikowane przez Tax Department dotyczą nie tylko osób fizycznych, ale też przedsiębiorstw i ich zakładów i są szczególnie pomocne dla wszystkich, których tymczasowo zmienili lokalizacje w związku z obostrzeniami i pandemią.
Poniżej opisujemy najważniejsze postanowienia z Instrukcji Departamentu Podatkowego.
Co do zasady: czasowe zmiany miejsca zamieszkania w wyniku pandemii nie powinny mieć wpływu na ustalanie statusu rezydencji podatkowej.
Póki co, czas pandemii jest okresem przejściowym, w którym występują nadzwyczajne okoliczności faktyczne. Wobec tego organy podatkowe powinny brać pod uwagę również inne, „standardowe” okresy rezydencji/działalności przy określani skutków podatkowych zdarzeń.
Rezydencja podatkowa osób fizycznych
I. Osoby, które nieplanowo „utknęły” na Cyprze
Dla osoby, która przebywa na Cyprze wyłącznie ze względu na ograniczenia w podróżowaniu, okres od 21 marca 2020 r. Do 9 czerwca 2020 r. zostanie wykluczony przy ustalaniu jej rezydencji podatkowej w Republice, co oznacza, że jej dochód nie będzie opodatkowany na Cyprze.
II. Status rezydentów podatkowych Cypru
W sytuacji, w której osoba uzyskała status rezydenta w Republice Cypryjskiej, a w wyniku kryzysu COVID-19 tymczasowo przebywa za granicą (lub nawet w kraju poprzedniej rezydencji), taka zmiana nie powinna prowadzić do zmian w rezydencji podatkowej.
Dni spędzone za granicą w okresie od 21 marca 2020 r. Do 9 czerwca 2020 r. nie będą brane pod uwagę przy ustalaniu rezydencji podatkowej takiej osoby. Dla celów podatkowych, będzie ona traktowana jakby przebywała w tym czasie na Cyprze.
W zależności od przypadku okres wskazanego zwolnienia może zostać odpowiednio wydłużony, co będzie indywidualnie rozpatrywane przez cypryjskie urzędy.
Te same zasady dotyczące dotyczą rezydenta Cypru, którzy z prawa do rezydentury korzysta na mocy tzw. Reguły 60 dni (a jednocześnie nie jest uważany za rezydenta podatkowego w innym państwie).
Rezydencja podatkowa przedsiębiorstw
Zgodnie z zadami obowiązującymi w większości umów o unikaniu podwójnego opodatkowania, miejsce sprawowania efektywnego zarządu powinno być kryterium rozstrzygającym o rezydencji podatkowej dla celów unikania podwójnego opodatkowania. Jest to miejsce, w którym podejmowane są kluczowe decyzje kierownicze nad spółka.
Firma, która nie jest rezydentem podatkowym w Republice, nie będzie uznawana za rezydenta podatkowego na Cyprze z powodu pobytu na jej terytorium niektórych osób zarządzających lub pracowników takiej spółki, gdy ich pobyt w Republice dotyczy wyłącznie okoliczności pandemii.
I odwrotnie, tymczasowa zmiana lokalizacji, w której zarząd spółki cypryjskiej podejmuje zarządcze decyzje, spowodowana jedynie wyjątkową okolicznością, jaka jak pandemia, nie powinna wpływać na rezydencję podatkową spółki.
Przykładem będzie niemożność udziału w posiedzeniu zarządu we wskazanym czasie (od 21 marca do 9 czerwca 2020 r.).
Powstanie zagranicznego zakładu
W podobny sposób do rezydencji, wytyczne traktują o stałym zakładzie przedsiębiorstwa.
Z uwagi na nadzwyczajny charakter pandemii, praca zdalna (w szczególności powszechny obecnie „home office”) nie powinna skutkować powstaniem stałego zakładu, z uwagi na brak stałości i czasowy charakter takiego rozwiązania.
Tymczasowa organizacja pracy za granicą, w miejscu innym niż Cypr w okresie od 21 marca 2020 r. Do 9 czerwca 2020 r., nie będzie brana pod uwagę przy ustalaniu, czy powstał zagraniczny zakład spółki.
Uznaje się, że w tym czasie pracownicy prowadzili działalność na Cyprze.
Z naszej perspektywy szczególnie ważne jest, aby zarówno osoby fizyczne, jak i prawne gromadziły w tym roku wystarczające dowody na miejsce faktycznego lub planowanego pobytu, aby moc udzielić odpowiednich wyjaśnień organom podatkowych na wypadek, gdyby status ich rezydencji podatkowej, został zakwestionowany.
Będziemy śledzić wszelkie nowe ogłoszenia cypryjskiego Departamentu Podatkowego i informować o ew. przedłużeniu okresu zwolnienia lub o innych środkach podejmowanych przez organy podatkowe.
[1] Analiza Organizacji Współpracy Gospodarczej i Rozwoju – dostępna pod linkiem: https://read.oecd-ilibrary.org/view/?ref=127_127237-vsdagpp2t3&title=OECD-Secretariat-analysis-of-tax-treaties-and-the-impact-of-the-COVID-19-Crisis
[2] Implementing Instruction Nr 4/2020 opublikowana w październiku na stronie internetowej Departamentu Podatkowego Ministerstwa Finansów Republiki Cypryjskiej (tekst dostępny tylko w j. greckim) dot. wyjaśnienia przepisów o rezydencji podatkowej i zakładzie według ustawy o podatku dochodowym (art. 2) w kontekście kryzysu wywołanego pandemią COVID-19: https://www.mof.gov.cy/mof/tax/taxdep.nsf/All/1A25C0130EBDE077C225860E00324437?OpenDocument
